Τι λένε οι εκθέσεις των ευρωπαϊκών Αρχών και τι παραδέχονται η Τράπεζα της Ελλάδος και η κυβέρνηση – Υπερχρηματοδοτήσεις για αιολικά πάρκα σε Έλληνες και ξένους
H31η Δεκεμβρίου 2026 είναι η καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση των έργων που έχουν ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει πολλά δισεκατομμύρια ευρώ επενδύσεων στα μέτωπα της «πράσινης ενεργειακής μετάβασης» και της «ψηφιοποίησης της οικονομίας», κι αυτό γιατί πολλά έργα δεν έχουν καν προκηρυχθεί, ενώ πολλά απ’ όσα έχουν προκηρυχθεί υπολείπονται των χρονοδιαγραμμάτων εκτέλεσης. Αυτή είναι η μία διάσταση του θέματος. Η άλλη σχετίζεται με την επιλεκτική επιλογή και διοχέτευση των κονδυλίων.
Σύμφωνα με την έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας τον Ιούνιο του 2024, η σημαντική υστέρηση στην απορροφητικότητα (μόνο το 45% των συνολικών κονδυλίων των επιχορηγήσεων που είχαν εισπραχθεί μέχρι τότε είχε διοχετευθεί στην πραγματική οικονομία) είχε ως αποτέλεσμα να «κοστίζει» στη χώρα περίπου 1% του ΑΕΠ ετησίως.
Προς την ίδια κατάσταση συνηγορεί και το 7 Ημέρες Οικονομία, το εβδομαδιαίο newsletter της Eurobank, το οποίο τον Σεπτέμβριο του 2024 επισήμανε ότι μόνο το ένα τέταρτο των δανείων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είχε φτάσει στους τελικούς αποδέκτες. Η πλέον κατηγορηματική διαπίστωση της κυβερνητικής αβελτηρίας ήταν τα στοιχεία του ίδιου του υπουργείου Οικονομικών. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της κυβέρνησης, από τα 3,6 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης που θα έπρεπε να είχαν απορροφηθεί από την αγορά μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2024, απορροφήθηκαν μόλις 1,14 δισ. ευρώ!
Η έκθεση της Κομισιόν
Στην ετήσια έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι ως τις 31 Αυγούστου 2024 η χώρα έλαβε 17,2 δισ. ευρώ από το RRF, εκ των οποίων 7,6 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και 9,6 δισ. ευρώ δάνεια. Αυτό αντιπροσωπεύει περίπου το 48% της συνολικής χρηματοδότησης ύψους 35,9 δισ. ευρώ που είναι διαθέσιμη για την Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά, όπως προαναφέρθηκε, μόνο το 45% των 17,2 δισ. έχουν πληρωθεί από την κυβέρνηση. Τα υπόλοιπα «αναπαύονται» στα κρατικά ταμεία και «φουσκώνουν» τεχνηέντως κατά 9-10 δισ. το γνωστό «μαξιλάρι».
Ομως αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία για το αν θα μπορέσει να απορροφήσει ή να χάσει σημαντικά ποσά η Ελλάδα είναι ότι μέχρι στιγμής έχουν εκπληρωθεί μόνο τα 86 από τα 381 ορόσημα (βασικά έργα πράσινης μετάβασης και ψηφιοποίησης) και στόχους του ελληνικού σχεδίου, δηλαδή περίπου το 22%. Αυτό σημαίνει ότι απομένουν 294 ορόσημα και στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν έως το τέλος του 2026, όταν λήγει η ισχύς του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Άρα…
Βεβαίως η κυβέρνηση, επικαλούμενη ακριβώς αυτή την καθυστέρηση, χαρακτηρίζει έργα δισεκατομμυρίων ως επείγοντα και προχωρά σε διαδικασίες απευθείας αναθέσεων ή σε μη πραγματοποίηση δημόσιων διαγωνισμών. Όπως συμβαίνει με τα έργα της αποκατάστασης υποδομών στη Θεσσαλία, στα οποία αναφερθήκαμε εκτεταμένα στο φύλλο της προηγούμενης Κυριακής.
Ποιοι έχουν πάρει τα περισσότερα από το ΤΑΑ
Το συνολικό ποσό της χρηματοδότησης που έχει εγκριθεί μέσω του ΤΑΑ για την Ελλάδα ξεπερνά τα 31 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων περίπου 17,8 δισ. ευρώ προορίζονται για επιδοτήσεις και τα υπόλοιπα για δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα.
Οι μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις αφορούν έργα:
* Πράσινης μετάβασης: Περίπου 37% των συνολικών πόρων.
* Ψηφιακής μετάβασης: Περίπου 23% των συνολικών πόρων.
* Ιδιωτικές επενδύσεις: Περίπου 40% αφορά επενδύσεις ιδιωτικών επιχειρήσεων σε υποδομές και ενέργεια.
Σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία, οι 20 μεγαλύτερες χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αφορούν τις εξής εταιρείες:
* ΔΕΔΔΗΕ (θυγατρική της ΔΕΗ): 437 εκατ. ευρώ για το έργο αναβάθμισης του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.
* ΑΔΜΗΕ: 303 εκατ. ευρώ για έργα προώθησης ηλεκτρικών διασυνδέσεων και αναβάθμιση του συστήματος μεταφοράς ρεύματος.
* ΔΕΗ Οπτικές Επικοινωνίες: 290 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών.
* AVIS: 269 εκατ. ευρώ για την ανανέωση του στόλου αυτοκινήτων της με ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα.
* ΔΕΣΦΑ (Φυσικό Αέριο): 261 εκατ. ευρώ για έργα υποδομής μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου.
* ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Αντλησιοταμίευση: 250 εκατ. ευρώ για το έργο αντλησιοταμίευσης (υβριδικά έργα παραγωγής ρεύματος) στην Αμφιλοχία.
* ΔΕΗ: 204 εκατ. ευρώ για επενδύσεις σε ΑΠΕ.
* Ελληνικός Χρυσός: 200 εκατ. ευρώ για επενδύσεις στα ορυχεία της Χαλκιδικής.
* Autohellas (Όμιλος Βασιλάκη): 150 εκατ. ευρώ για την ανανέωση του στόλου αυτοκινήτων της με ηλεκτρικά και υβριδικά οχήματα.
* ΤΕΡΝΑ Fiber: 129 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών.
* Φοίβη Ενεργειακή (θυγατρική της ΔΕΗ Ανανεώσιμες): 184 εκατ. ευρώ για ΑΠΕ.
* Αιολική Βερμίου (βασικός μέτοχος η αμερικανική πολυεθνική Quantum Energy Partners): 182,2 εκατ. ευρώ για ανάπτυξη αιολικών πάρκων.
* Αμύνταιο Φωτοβολταϊκό Πάρκο [RWE Renewables Europe & Australia γερμανικών συμφερόντων (51%) και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες (49%)]: 120,5 εκατ. ευρώ για την κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου.
* Εγνατία Wind Ενεργειακή (Όμιλος Μυτιληναίου): 58 εκατ. ευρώ για πάρκα αιολικής ενέργειας.
* Lidl Ελλάς: 56,4 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη και αναβάθμιση υποδομών της.
* Solarlab, ΔΕΗ Ανανεώσιμες: 49,3 εκατ. ευρώ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ΑΠΕ.
* Sunrider Μονοπρόσωπη Α.Ε. Cero Generation (θυγατρική του αυστραλιανού κολοσσού Macquarie): 40,9 εκατ. ευρώ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ΑΠΕ.
* Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης ΑΕΕ: 37,9 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση και αναβάθμιση των υποδομών της.
* Sunlight Technosystems Α.Ε. (θυγατρική Olympia Ομίλου Π. Γερμανού): 37,8 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών στον τομέα της (μπαταρίες αποθήκευσης ρεύματος ΑΠΕ).
* Καρατζής Ανανεώσιμες Θεσσαλία 3 Μονοπρόσωπη Α.Ε.: 34 εκατ. ευρώ για έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη Θεσσαλία.
Σε αρκετές από τις προναφερθείσες περιπτώσεις τα έργα κατασκευάζονται από εταιρείες με πτυχία 7ης τάξης και εξειδίκευση σε τέτοια έργα και κυρίως από τις ΜΕΤΚΑ (Όμιλος Μυτιληναίου-METLEN), ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, AVAX.
❝ ετικέτες ❞ #ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ