Του Ηρακλή Τσιάμαλου
«Όποιοι επιχειρούν να αποσυνδέσουν την τραγική αποξήρανση της Κάρλας από τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα της κακοκαιρίας Ντάνιελ και τα νεκρά ψάρια στον Παγασητικό, απλώς προσπαθούν να διαχειριστούν το πρόβλημα αποφεύγοντας τη λύση του και το πολιτικό κόστος»
Είναι απολύτως παράλογο. Στα όρια του απίστευτου. Στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Θεσσαλίας την ίδια χρονική περίοδο (δεκαετίες ’50 – ’60), δημιουργήθηκε μια τεχνητή λίμνη 25.000 στρεμμάτων και αποξηράνθηκε μια άλλη, φυσική, 180.000 στρεμμάτων.
Στη δυτική Θεσσαλία ο Νικόλαος Πλαστήρας, πριν από περίπου 100 χρόνια, είδε το οροπέδιο της Νεβρόπολης πλημμυρισμένο και οραματίστηκε μια τεχνητή λίμνη που ολοκληρώθηκε τελικά το 1960 και άλλαξε την ζωή της περιοχής αλλά και όλης της Θεσσαλίας . Ύδρευση Καρδίτσας, άρδευση θεσσαλικού κάμπου, ηλεκτρική ενέργεια , τουρισμός.
Στην ανατολική Θεσσαλία, κομματάρχες που μετέφεραν στην Αθήνα παράπονα Θεσσαλών των παρακάρλιων περιοχών, έβλεπαν μπροστά τους μια φυσική λίμνη με ζωή χιλιάδων ετών και οραματίστηκαν μαζί με πολιτικούς της Αθήνας την αποξήρανσή της.
Πολλοί δεν γνωρίζουν τις αντιδράσεις των ανθρώπων στην περιοχή των Αγράφων,τις αντιξοότητες και τις παρενέργειες κατά τη δημιουργία της τεχνητής λίμνης. Εύφορα χωράφια σκεπάστηκαν από νερό, η επικοινωνία των χωριών ανάμεσα στη δυτική και ανατολική όχθη έγινε αδύνατη καθώς οι υποτυπώδεις δρόμοι που διέσχιζαν το οροπέδιο είχαν εξαφανιστεί. . Το Δεκέμβριο του ’59 μια βάρκα που μετέφερε εργαζόμενους στα έργα από το Τσαρδάκι Καρδίτσας στην απέναντι όχθη, ανατράπηκε με αποτέλεσμα να πνιγούν και οι είκοσι επιβαίνοντες. Πολλοί ντόπιοι, παρά τις αποζημιώσεις που πήραν, αναγκάστηκαν να πάνε σε μεγάλες πόλεις, στην Αθήνα ή στο εξωτερικό. Το φράγμα χρειάστηκε τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθεί. Για να γεμίσει η λίμνη που δημιουργήθηκε, πέρασαν δυο ολόκληρα χρόνια.
Είναι χαρακτηριστική περίπτωση ελληνικής επινοητικότητας . Ένας απολύτως αδιάφθορος Θεσσαλός, ο Νικόλαος Πλαστήρας, από τους ελάχιστους Έλληνες πολιτικούς που πέθαναν φτωχοί, είδε κάτι που κανένας άλλος δεν έβλεπε. Μια λίμνη στη θέση ενός οροπεδίου. Η ζωή δικαίωσε τόσο τον Πλαστήρα όσο και τους πολιτικούς και τεχνοκράτες της εποχής που συμφώνησαν και υλοποίησαν το εγχείρημα με τη βοήθεια μιας γαλλικής εταιρείας. Ήταν ένα τιτάνιο έργο, ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα. Το φράγμα ύψους 83 μέτρων και μήκους 220 μέτρων, προκαλεί δέος, ειδικά αν αναλογιστούμε ένα ανύπαρκτο οδικό δίκτυο, τις καιρικές συνθήκες της περιοχής και τα διαθέσιμα τεχνικά μέσα , μόλις δέκα χρόνια μετά από τον καταστροφικό Εμφύλιο πόλεμο.
Στη λίμνη Κάρλα, έγινε ακριβώς το αντίθετο. Πολιτικοί της Θεσσαλίας, συνυπέγραψαν τις διαμαρτυρίες κατοίκων των παρακάρλιων περιοχών (συνεχείς πλημμύρες, κουνούπια, ελονοσία, έλλειψη καλλιεργήσιμων εκτάσεων) και εισηγήθηκαν την εξαφάνιση της λίμνης , πρόταση που έγινε δεκτή . Ίσως να μην υπάρχει αντίστοιχη περίπτωση στην Ευρώπη. Πραγματοποήθηκε ένα τρομακτικό οικολογικό έγκλημα με τα καταστροφικά του απόνερα να χτυπούν τη Θεσσαλία μέχρι σήμερα.
Το έργο με το βαρύγδουπο όνομα « επαναδημιουργία της λίμνης Κάρλας» ξεκίνησε το 1999. Εντάχθηκε στο Γ’ ΚΠΣ 2000-2006 και στο ΕΣΠΑ 2007-2013. Τον Οκτώβριο του 2018 εγκαινιάστηκε ως το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό (!) έργο των Βαλκανίων με την παρουσία υπουργών ( Χαρίτσης, υπουργός Εσωτερικών,κ.ά ), βουλευτών και εκπροσώπων από όλο το πολιτικό φάσμα. Είχαν ξοδευτεί μέχρι εκείνη τη στιγμή 245 εκ. ευρώ για έναν ταμιευτήρα που είχε το 1/5 της αρχικής λίμνης ! Ο κ.Αγοραστός μιλούσε για ηλεκτρονικό έλεγχο της στάθμης του νερού. Ο βασιλιάς όμως ήταν απολύτως γυμνός και αυτό φάνηκε ολοκάθαρα πέντε χρόνια αργότερα με την κακοκαιρία Ντάνιελ.
Τι θα μπορούσε να γίνει ; Η λίμνη Κάρλα δεν οριοθετήθηκε με χωμάτινα αναχώματα, πέτρινα τοιχία και δεδροφύτευση στα φυσικά της όρια των 180.000 -190.000 στρεμμάτων. Αυτή ήταν και είναι η πάγια ευρωπαϊκή λογική. Η φύση ξαναδημιούργησε τη λίμνη, ακριβώς στις διαστάσεις που ήταν πριν την αποξήρανση. Γιατί κάνουμε πώς δεν καταλαβαίνουμε ότι η λίμνη πρέπει να ανασυσταθεί και να αποκτήσει την ίδια έκταση που είχε πάντα; Υπάρχουν οι χάρτες. Έχουμε αεροφωτογραφίες. Δυστυχώς δε φαίνεται να υπάρχουν Θεσσαλοί ή κυβερνητικοί πολιτικοί που θα αναλάβουν το πολιτικό κόστος και θα πουν στους δυστυχισμένους αγρότες που είδαν τα τις περιουσίες τους να εξαφανίζονται κάτω από το νερό: « Η λίμνη ξαναδημιουργήθηκε. Θα σας βοηθήσουμε σε ένα νέο ξεκίνημα δίνοντας σας αποζημιώσεις, φοροαπαλλαγές, νέες εκτάσεις γης και ό,τι άλλο χρειαστείτε». Υπό το βάρος του πολιτικού κόστους σχεδόν ομόφωνα συμφωνήθηκε η μερική αποξήρανση (δεύτερη φορά!) της λίμνης που ( ξανα) δημιουργήθηκε. Μπορούμε να φανταστούμε τις εξαιρετικά μειωμένες επιπτώσεις της κακοκαιρίας Ντάνιελ αν αν η λίμνη ήταν στα κανονικά της όρια , δηλαδή στα 180.000 στρέμματα με το κανονικό της βάθος των έξι μέτρων ; Μπορούμε να παραδεχτούμε ότι δε θα συνέβαινε το φαινόμενο με τα νεκρά ψάρια στον Παγασητικό; Υπάρχουν πολιτικοί ικανοί να οραματιστούν τη Θεσσαλία με μια τέτοιας έκτασης λίμνη σε μια εποχή με έντονα φαινόμενα λειψυδρίας; Ποτέ δεν είναι αργά. Αν αρχίσουμε σήμερα, σε πέντε-έξι χρόνια η λίμνη Κάρλα θα έχει την εικόνα που είχε πάντα.
Μπορεί κάποιος να διαφωνεί με επιμέρους θέσεις του πολιτικού και στρατιωτικού Νικολάου Πλαστήρα. Νομίζουμε όμως ότι είναι αδύνατο να αμφισβητήσουμε τρία χαρακτηριστικά του . Πρώτον , ήταν δημοφιλής ηγέτης. Δεύτερον, είχε όραμα για τη Θεσσαλία. Τρίτον, ήταν τίμιος. Η λίμνη που οραματίστηκε άλλαξε την Καρδίτσα και τη Θεσσαλία προς το καλύτερο. Ο θάνατος της Κάρλας, από πολικάντηδες και γραφειοκράτες της εποχής πολλαπλασίασε τις συνέπειες των καταστροφών. Όποιοι προσπαθούν να αποσυνδέσουν την τραγική αποξήρανση της Κάρλας από τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα της κακοκαιρίας Ντάνιελ, απλώς προσπαθούν να διαχειριστούν το πρόβλημα, αποφεύγοντας τη λύση του και το πολιτικό κόστος. Όλοι όμως ξέρουμε πως ο αριθμός 180.000 στρέμματα λίμνης είναι η μοναδική, η οριστική, η φυσική λύση .
❝ ετικέτες ❞ #ΛΙΜΝΗ ΚΑΡΛΑ
